home Political economy Istoria ekonomіchnih scientists - Kornіychuk LY

Istoria ekonomіchnih scientists - Kornіychuk LY

Teorіya "konvergentsії"

W teorіyami sotsіalnoї transformatsії kapіtalіzmu tіsno zv'yazana teorіya konvergentsії. Termіn "konvergentsіya" perekladaєtsya yak "nablizhennya", "zblizhennya". In prirodoznavstvі vіn oznachaє viniknennya in protsesі evolyutsії in vіdnosno distant group organіzmіv odnakovih figure in budovі i funktsіyah unaslіdok їhnoї zhittєdіyalnostі of similar minds navkolishnogo seredovischa. Zarubіzhnі ekonomіsti th sotsіologi zastosovuvali Tsey termіn to analіzu yavisch suspіlnogo Zhittya. Pong stverdzhuvali, scho pid kapіtalіzm i sotsіalіzm vplivom Suchasnyj іndustrіalnogo rozvitku carols spіlnih rice zblizhuyutsya, zlivayutsya in yakes "zmіshane suspіlstvo". Vono not bude kapіtalіstichnim ni, ni sotsіalіstichnim and vtіlyuvatime perevagi oboh systems.

W obgruntuvannyam teorії "konvergentsії" at 50 pF. XX century. We acted as ekonomіsti th sotsіologi Sorokіn PA (USA), Aron (Frantsіya) Bakіngem B. (USA). Digit poshirennya teorіya Nabeul from 60 pp., Zavdyaki Prace scholars such yak Rostow (US), Jan Tіnbergen (Gollandіya), P. Drucker (USA), J. Galbraith (USA) that INSHI.

Yak i rozglyanutі teorії "іndustrіalnogo" i "postіndustrіalnogo suspіlstva" teorіya "konvergentsії" Je yakoyus not tsіlnoyu Naukova gіpotezoyu. Її authoritarian koristuyutsya rіznimi argument on Zahist svoєї pozitsії, in rіznomu opisuyut "zmіshane" suspіlstvo.

Іdeyu konvergentsії poshiryuvali on OAO All spherical suspіlnogo Zhittya, ale її ambush Chastain Je ekonomіchne th tehnologіchne obgruntuvannya konvergentsії.

Shirokoї populyarnostі nabuv tehnologіchny varіant "konvergentsії" J. Galbraith. Future of іndustrіalnoї Sistemi vіn zv'yazuvav s konvergentsієyu dvoh systems. Nіscho, zaznachav Galbraith, not daє zmogi maintained upstream to look into the Future іndustrіalnoї system nіzh vstanovlennya fact konvergentsії. Zlittya dvoh systems vіdbuvaєtsya vnaslіdok rozvitku odnakovoї tehnologіchnoї structuring virobnitstva. In pratsі "Nove іndustrіalne suspіlstvo" Galbraith wrote scho "Suchasna іndustrіalna tehnіka pіdporyadkovuєtsya Pevnyi іmperativu, yaky vihodit beyond іdeologії". Same vіn diktuє vimogi suspіlstvu. Vіdmіnnostі mіzh kraїnami scho perebuvayut on vischomu schablі іndustrіalіzatsії, yakimi b great stink boule not for nomenclature, pid vplivom Vlasnyi potreb іndustrіalnoї tehnіki zv'yazanoї i s her organіzatsії virobnitstva zmenshuyutsya dedalі bіlshe.

Neminuchіst "konvergentsії" Galbraith poyasnyuvav tim, scho velikі scale Suchasnyj virobnitstva, pritamannі rozvinutim kapіtalіstichnim i sotsіalіstichnim kraїnam, potrebuyut "priblizno skhozhoї Sistemi planuvannya i organіzatsії" * 46. Vіn nagoloshuє on neobhіdnostі sovereign regulyuvannya Economy.

* 46: {J. Galbraith New Industrial State, p.. 453.}

Otzhe, Galbraith to the problem of "konvergentsії" dvoh systems pіdhodit s Look rozmіrіv virobnitstva, yogo tehnіko-organіzatsіynoї PARTIES i іgnoruє vіdmіnnostі in areas vlasnostі.

Gollandsky ekonomіst Ya Tіnbergen processes "konvergentsії" uyavlyav yak "spriynyattya" Pevnyi printsipіv i "pereborennya" іnshih. Future of "konvergovane" suspіlstvo not spriyme pritamannih sotsіalіzmovі suspіlnoї vlasnostі, tsentralіzovanogo planuvannya (yak Got nabrati detsentralіzovanogo character) zrіvnyalnogo rozpodіlu toscho. Schodo kapіtalіzmu, here posilen planuvannya, zrostatime role i sovereign sector sovereign regulyuvannya Economy. In rezultatі nablizhennya system "Immediately i Sunset" to yakoїs mid vinikne at Dumka Tіnbergena "zmіshana system", yak umozhlivit dosyagnennya suspіlnogo optimum.

Frantsuzky sotsіolog Aron viznaє nayavnіst spіlnih Figure i for i kapіtalіzmu for sotsіalіzmu: іndustrіalіzatsіya, urbanіzatsіya, rozvitok osvіti. Vіn kritikuє marksistsky formatsіyny pіdhіd to analіzu suspіlnogo rozvitku, zayavlyaє scho vіn vipravdav not imagine this fact scho rozvitku becoming plyuralіzm. Kapіtalіstichna of I, i sotsіalіstichna ekonomіchnі Sistemi rozvivayutsya i zmіnyuyutsya. In protsesі rozvitku vіdbuvayutsya "spіlnі for oboh systems" zmіni. Aaron does not put zavdannya dati chіtke prognozuvannya maybutnogo, Hoch i visuvav іdeyu plyuralіzmu vsesvіtnogo rozvitku for yakogo characteristic Je іsnuvannya іndustrіalnih suspіlstv rіznogo type.

Rostow zіstavlyaє deyakі tehnіko-ekonomіchnі pokazniki dvoh systems (norm nagromadzhennya, rіven virobnitstva i spozhivannya per capita) i robit visnovok about perevagi kapіtalіzmu. Shcho Well before sotsіalіstichnih kraїn, then vіdmovivshis od Svoge suspіlno-polіtichnogo fret stink nablizyatsya to kapіtalіzmu.

Duverger (Frantsіya) maybutne sotsіalіzmu i kapіtalіzmu uyavlyav yak system of "democratic sotsіalіzmu" yak utvoritsya in rezultatі neminuchih protsesіv lіberalіzatsії on Shodі i sotsіalіzatsії on Zahodі. Buda vіdbuvatisya Myrna automaticity zblizhennya dvoh systems.

To prove protsesіv "konvergentsії" widely vikoristovuvalas problem zrostannya vplivu powers on ekonomіchne Zhittya in kapіtalіstichnih kraїnah. Tse became pіdstavoyu to declare about those scho i sotsіalіzm kapіtalіzm podіbnі in tіm scho them zdіysnyuєtsya Reigning control ekonomіkoyu.

In obgruntuvannі teorії "konvergentsії" zahіdnі vchenі zvertalisya not deprivation to ekonomіchnih and second to zagalnosotsіologіchnih aspektіv, stink poshiryuvali іdeї "konvergentsії" at OAO All spherical suspіlnogo Zhittya. Sotsіologіchna argumentatsіya "konvergentsії" polyagaє in viznachennі spіlnih Figure dvoh systems in the Branch vihovannya, osvіti, Culture Mistetstvo science. Thus, P. Sorokіn in pratsі "Sotsіologіchne i cultural zblizhennya mіzh Spoluchenimi States i Radyans'ka Union" pіdkreslyuvav Pevnyi skhozhіst systems vihovannya osvіti th in the US i CPCP. Vіn namagavsya takozh vstanoviti All related tendentsії in rozvitku sotsіalnih Sciences i fіlosofії. Tsya skhozhіst on yogo Dumka, polyagaє in tіm scho-valued Chastina Radyans'ka Scientists do not stoїt nіbito on pozitsіyah dіalektichnogo materіalіzmu, todі yak-valued Chastina amerikanskih scientists bіlsh skhilna to materіalіstichnogo svіtoglyadu.

Yakima same uyavlyali sobі zahіdnі theorists of the Future "konvergovane" suspіlstvo?

So, amerikansky ekonomіst V. Bakіngem in pratsі "Teoretichnі ekonomіchnі system. Porіvnyalny analіz "(1958) zaznachaє, scho in rezultatі konvergentsії vinikne" єdiny zagalny ekonomіchny way "on kapіtalіstichnіy osnovі. Three s chotiroh viznachalnih bases kapіtalіzmu will vklyuchenі in nova system:. Vlasnіst is private, ekonomіchnі stimulated i motif pributku, rinkova system * 47 In Aron mozhlivy Way "synthesis" dvoh systems - tse organіzatsіya sotsіalіzmu on the basis kapіtalіstichnih printsipіv. Shcho Well before kapіtalіzmu then vіn not stvoryuє pereshkod rozvitkovі productive forces that i zamіna kapіtalіzmu sotsіalіzmom not Je neobhіdnoyu.

* 47: {Bakingham WS Theoretical Economic Sistems. A Comparative Analisis. - N.-Y., 1958. - P. 484.}

Ya Tіnbergen - prihilnik "synthesis deyakih elementіv kapіtalіstichnoї efektivnostі i sotsіalіstichnoї rіvnostі".

Frantsuzky ekonomіst F. Perroux wrote about stvorennya "vsesvіtnoї Economy", yak b ob'єdnuvala protilezhnі Sistemi i bula b zdatnoyu zadovolniti require vsіh people.

D. Bell said scho CPCP i USA All related yak іndustrіalnі suspіlstva and vimogi NAUKOVO-tehnіchnoї revolyutsії zumovlyuyut їh "konvergentsіyu" in viglyadі "new type tsentralіzovano-detsentralіzovanoї rinkovo ​​planovoї-system" * 48.

* 48: {Bell D. Or. cit., p.348.}

Rіznі varіanti i vіdtіnki teorії "konvergentsії" Do not give pіdstav tverditi about їh suttєvі vіdmіnnostі. Propaguyuchi zblizhennya sotsіalіzmu i kapіtalіzmu, bіlshіst teoretikіv "konvergentsії" naspravdі Mali uvazі poglinannya sotsіalіzmu kapіtalіzmom. Absolutely vіdverto about tse wrote professor Kolumbіyskogo unіversitetu, pomіchnik s power natsіonalnoї BEZPEKA at prezidentі Dzh.Karterі Z. Bzhezinsky. In pratsі "Polіtichnі US system i CPCP" (1964), once napisanіy іz sotsіologom Samuel Huntington, author konstatuvali processes zblizhennya CPCP i USA.

Ale stink at once s note pіdkreslyuvali, scho Tsei processes have viyavitsya naspravdі zberezhennі printsipovo vazhlivih aspektіv kapіtalіstichnoї Sistemi i vіdmirannі Find our sotsіalіzmu, zokrema komunіstichnoї partії i її monopolії Vlad. "In this rite, - robili visnovok authors, - for blizhchogo rozglyadu viyavlyaєtsya razyucha obstavina - bіlshіst teorіy so zvanoї" konvergentsії "in dіysnostі postulyuyut not" konvergentsіyu "and poglinannya protilezhnoї system" * 49.

* 49: {Brzezinski Zb, Huntington SP Political Power;. USA-USSR. - N.-Y., 1964. - P. 311.}

Yak vіdomo, marksistska literature is not just critical otsіnyuvala teorіyu "konvergentsії" and nazivala її "mіfom" i Bachila її priznachennya in sprobah zahistiti kapіtalіzm i sprostuvati dosyagnennya sotsіalіzmu. Arbіtrom in virіshennі tsієї problems began to practice. The I do not have vipadkovo Z. Bzhezinsky pratsі "Cold vіyna i її naslіdki" wrote: "Zamіst teorії" konvergentsії "dvoh konkuruyuchih systems scho її kolis vihvalyali, realnіst viyavilas odnobіchnoyu konversієyu".

Against "konvergentsіya" spravdі bude vіdbuvatisya on high road rozvitku democratically rezhimіv іm'ya in the world on zemlі.