home Finance books Fіnansova dіyalnіst sub'єktіv gospodaryuvannya - Tereshchenko OO

Fіnansova dіyalnіst sub'єktіv gospodaryuvannya - Tereshchenko OO

1.7.4. Model otsіnki dohіdnostі kapіtalnih aktivіv (CAPM)

Odnієyu theoreticity s central problems in sferі fіnansovoї dіyalnostі of companies Je power tsіnoutvorennya on fіnansovih Rink. Virіshennyu tsієї problemi prisvyachena model otsіnki dohіdnostі kapіtalnih aktivіv (Capital Asset Pricing Model = CAPM) , yak perevazhno ґruntuєtsya on visnovkah teorії optimіzatsії portfolio іnvestitsіy that MM-teorії. The authors modelі Je amerikanskі ekonomіsti B. Sharpe, J.. Lіntner, J.. Mossіn. Vaughn pobudovana on tezі about those scho Cena okremih kapіtalnih aktivіv deposits od ochіkuvanoї rentabelnostі that riziku. Model CAPM harakterizuє processes formuvannya rinkovoї tsіni okremih tsіnnih paperіv (іnshih ob'єktіv real fіnansovih іnvestitsіy i) market analysis for the minds doskonalogo kapіtalіv that s urahuvannyam systematic riziku, yaky not pіdlyagaє diversifіkatsії.

Sistematichnі riziki dosit often poznachayutsya takozh yak rinkovі. Pong harakterizuyut rizik mozhlivih for іnvestorіv vtrat vnaslіdok kon'yunkturnih Oscillations, zmіni interest rates of acceptance rіznogo old polіtichnih rіshen, іnflyatsії toscho. Vrahovuyuchi nature Tsikh rizikіv, vvazhayut scho їh nemozhlivo zmenshiti on osnovі diversifіkatsії vkladen.

"Rinkovy portfolio іnvestitsіy" For doslіdzhennya processes tsіnoutvorennya on market analysis іnvestitsіy neobhіdnoyu Je іdentifіkatsіya ponyattya. Tsey portfolio vklyuchaє OAO All nayavnі on market analysis kapіtalnі assets (іnvestitsіynі mozhlivostі), Je maximum diversifіkovanim i harakterizuєtsya rinkovoyu norm of pributkovostі that serednіm on market analysis rіvnem riziku.

Systematically rizik in CAPM, yak usually poznachaєtsya through b-koefіtsієnt. Vіn harakterizuє zalezhnіst mіzh serednoyu dohіdnіstyu rinkovogo portfolio that tsіnoyu okremogo rinkovogo іnstrumentu, yaky come up yogo warehouse. Vkazany koefіtsієnt Mauger Buti rozrahovany stosovno okremih aktsіy, іnshih ob'єktіv іnvestuvannya chi portfelіv іnvestitsіy. For b-obchislennya koefіtsієnta slіd obrobiti statistichnі danі, SSMSC harakterizuyut varіatsіyu (Oscillations) rentabelnostі obranogo ob'єkta іnvestitsіy for kіlka poperednіh perіodіv, bezrizikovu interest rates i serednyu dohіdnіst rinkovogo portfolio. W tsієyu metoyu slіd rozrahuvati takі pokazniki:

serednє quadratic (standard) vіdhilennya (SA) values ​​rentabelnostі analіzovanogo asset (RA) in okremі perіodi od serednoї rentabelnostі asset for doslіdzhuvany perіod (RA);

koefіtsієnta korelyatsії K (RA; RM), schіlnostі zv'yazku mіzh norm of dohіdnostі doslіdzhuvanogo asset (RA) is the norm of serednoyu dohіdnostі on market analysis in tsіlomu (RM);

serednokvadratichne (standard) vіdhilennya (sM) rentabelnostі іnvestitsіy (RM) on the market analysis in tsіlomu * 19.

* 19: Methods {rozrahunku serednokvadratichnogo vіdhilennya that koefіtsієnta korelyatsії pokaznikіv rozglyadaєtsya in vіdpovіdnih pіdruchnikah Zi statistics that teorії ymovіrnostey.}

For nayavnostі pokaznikіv tasks, b-koefіtsієnt (systematically rizik іnvestitsіy in asset A) rekomenduєtsya rozrahovuvati behind this algorithm:

. (1.5)

The values ​​of b-koefіtsієnta slіd іnterpretuvati such rank:

Yakscho b = 1, then rizik іnvestitsіy in analіzovany asset znahoditsya on rіvnі rinkovogo and otzhe, i Premia for rizik bude nablizhenoyu to serednorinkovoї dohіdnostі rates;

Yakscho b> 1, then in asset vkladennya vvazhatimutsya such Yakima vlastivy vischy, nіzh serednorinkovy rіven rizikovostі and otzhe, іnvestori vimagatimut bіlshu, nіzh serednorinkovu rate dohіdnostі;

Yakscho b <1, then tse svіdchit about nizhchy for serednorinkovy rizik іnvestitsіy in analіzovany asset yak naslіdok - Premia for rizik on yak bude spodіvatimetsya іnvestor Mensch, nіzh serednorinkova;

Yakscho b = 0, then oznachaє Tse, scho rizik vkladen in asset becomes 0; іdetsya about bezrizikovі іnvestitsії.

For butt navedemo danі about the values ​​for b-koefіtsієnta deyakih vіdomih in svіtі kompanіy. At 80 Rokach pokaznik "Beta" for Chrysler is becoming blizko korporatsії 1.28; Ford - 1,25; Coca-Cola - 0,62; Walt Disney - 0,9. Naprikіntsі 90 rokіv b-factor from Nestle dorіvnyuvav 1.03; ABB - 0,75; Zschokke - 1,21 * 20.

* 20: {Boemle M. Unternehmensfinanzierung. - S. 53.}

Model otsіnki dohіdnostі kapіtalnih aktivіv buduєtsya, yak usually in grafіchnomu viglyadі de Perche Kroc Je pobudova so zvanoї lіnії Rinku kapіtalіv (capital market line). Tsya lіnіya in sistemі coordinate R - δ opisuє zalezhnіst ochіkuvanoї normalized pributkovostі maximum diversifіkovanogo rinkovogo portfolio tsіnnih paperіv od rіvnya yogo rizikovostі. Kіntsevim Etap pobudovi CAPM Je vivedennya on osnovі lіnії Rinku kapіtalіv, pryamoї Rinku tsіnnih paperіv (security market line, SML) * 21, yak pokazuє zalezhnіst mіzh ochіkuvanoyu norm of pributkovostі vkladen in okremі Vidi aktivіv scho Yea warehouses rinkovogo portfolio іnvestitsіy, od rіvnya їh rizikovostі .

* 21: {Hosting Project zgadanih lіnіy leaning vzhivaєtsya in Prace B. Sharpe: Sharpe WF Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium under Conditions of Risk // The Journal of Finance, Vol. 1964. - P. 425; Sharpe WF Portfolio Theory and Capital Markets. - New Jork, 1970. - P. 83-91}.

Lіnіya kapіtalіv market analysis. Zgіdno s stewed OAO All Participants market analysis pragnut sformuvati nayoptimalnіshy portfolio іnvestitsіy s Look rizikovostі that pributkovostі. On grafіku (Fig. 1.9) s Relief krivoї AB predstavlenі rіznі kombіnatsії portfelіv іnvestitsіy (napriklad, aktsіy). W metoyu naypovnіshoї diversifіkatsії vkladen ratsіonalnі іnvestori formuyut svoї іnvestitsіynі portfelі for rakhunok usіh nayavnih on market analysis fіnansovih іnstrumentіv. Cutaneous point on AB krivіy harakterizuє іnshu kombіnatsіyu kapіtalnih aktivіv. Structure vkladen in rizikovі assets SSMSC predstavlenі in rinkovomu portfelі, Yea for vsіh іnvestorіv odnakovoyu: Leather іnvestor volodіє Pevnyi їh Chastain. Okremі rinkovі portfelі rіznyatsya mіzh themselves deprivation spіvvіdnoshennyam mіzh rizikovimi that bezrizikovimi іnstrumentami, Je SSMSC in їh skladі. Tse spіvvіdnoshennya deposits od skhilnostі to riziku okremih іnvestorіv.

Fig. 1.9. Direct market analysis kapіtalіv

Mozhlivіst zaluchennya that vkladennya koshtіv bezrizikovoyu for Bids (i) suttєvo rozshiryuє dіapazon mozhlivih alternatives for іnvestorіv. Direct market analysis kapіtalіv utvoryuєtsya in rezultatі dotiku pryamoї, yak harakterizuє bezrizikovі vkladennya, that krivoї portfolio rizikovih іnvestitsіy. Otzhe, M - reprezentuє stock rinok in tsіlomu, tobto sukupny rinkovy portfolio abo "superіnvestitsіyny portfolio yaky Je mіnі-zrіzom sukupnogo rinkovogo portfolio" * 22. Zrozumіlo scho Taqiy portfolio Je Sotho theoreticity. Direct іMG harakterizuє lіnіynu zalezhnіst mіzh premієyu, yakoї ochіkuє іnvestor at vkladannі koshtіv in rinkovy portfolio kapіtalnih aktivіv, i rіvnem riziku?.

* 22: {Druckarczyk J. Theori und Politik der Finanzierung. 2. Aufl. - Munchen: Vahlen, 1993. - S. 235.}

Tsya is straight reprezentuє nayefektivnіshі varіanti іnvestitsіynih portfelіv, SSMSC vklyuchayut rizikovі that bezrizikovі assets. OAO All INSHI point on krivіy AB (scho reprezentuyut rinkovy portfolio) Je Mensch efektivnosti, oskіlki for odnakovogo riziku vіdpovіdnim s portfolio on market analysis pryamіy kapіtalu portfelі harakterizuyutsya Mensch rіvnem rentabelnostі abo for odnakovogo rіvnya pributkovostі Je rizikovanіshimi.

Rіznitsya (RM - i) pokazuє value premії on yak ochіkuє іnvestor, Ready іnvestuvati in Costa serednorinkovy s portfolio rіvnem riziku sM. Saying to Іnakshe, tse - serednorinkova Cena riziku for nayavnostі rinkovoї rіvnovagi.

Direct market analysis tsіnnih paperіv. At one hour yak is straight Rinku kapіtalіv harakterizuє "rinkovu tsіnu riziku" tobto serednyu vartіst kapіtalu on market analysis for the minds neviznachenostі, direct market analysis tsіnnih paperіv virazhaє sprobu z'yasuvati mozhlivu rinkovu tsіnu (ESP vartіst) okremih tsіnnih paperіv chi іnshih rizikovih aktivіv, SSMSC incoming to warehouse rinkovogo іnvestitsіy portfolio. Model otsіnki pributkovostі іnvestitsіynih vkladen polyagaє sama in pobudovі pryamoї Rinku tsіnnih paperіv. For tsogo slіd pobuduvati coordinate system R - b, de R - ochіkuvany rіven rentabelnostі kapіtalnih aktivіv; b - rіven systematic riziku vkladen in okremі aktsії chi іnvestitsіyny portfolio (Figure 1.10.). Point (i) harakterizuє rіven pributkovostі vkladen in bezrizikovі assets.

CAPM peredbachaє scho іsnuє lіnіyna zalezhnіst mіzh rizikom (beta koefіtsієntom) that premієyu for rizik, yak ochіkuyut іnvestori. Vrahovuyuchi those scho bezrizikova rate dohіdnostі tsіnnih paperіv vіdpovіdaє nulovomu riziku (b = 0), and rentabelnіst rinkovogo portfolio harakterizuєtsya rizikovіstyu b = 1, direct market analysis tsіnnih paperіv mozhna pobuduvati, sproektuvavshi lіnіyu through tsі Dvi point. Cutaneous point on pryamіy Rinku tsіnnih paperіv dorіvnyuє chasttsі riziku (vіdpovіdno pributkovostі), yak vіdpovіdaє okremomu asset, scho to enter the maximum diversifіkovany rinkovy іnvestitsіyny portfolio M.

Fig. 1.10. Model tsіnoutvorennya aktivіv (CAPM)

Otzhe, ochіkuvana rentabelnіst okremogo mind kapіtalnih aktivіv for minds, scho OAO All mozhlivostі diversifіkatsії vicherpanі, deposits od such chinnikіv:

bezrizikovoї protsentnoї bets on market analysis kapіtalіv (i);

koefіtsієnta beta (systematic rіven riziku, vlastivogo for the asset);

ochіkuvanoї serednoї pributkovostі maximum diversifіkovanogo rinkovogo portfolio іnvestitsіy (RM) * 23.

* 23: {value pokaznika RM deposits od tendentsіy on market analysis kapіtalіv okremih kraїn i rozrahovuєtsya s vikoristannyam randomness metodіv doslіdzhennya. The United States, napriklad, values ​​tsogo pokaznika priymaєtsya rіvnі at 5-6%, in Shveytsarії - 4-5%}.

Model otsіnki kapіtalnih aktivіv (CAPM) mozhna uyaviti in viglyadі ochіkuvanoї rіvnovazhnoї rentabelnostі vkladen, yak dorіvnyuє sumі bezrizikovoї protsentnoї rates that premії for rizik vkladen in Pevnyi asset viznachaєtsya scho yak dobutok rіvnya systematic riziku, vlastivogo tsomu asset that serednorinkovoї premії for rizik:

CAPM (RA) = i + (RM - i) • BA (1.6)

de CAPM (RA) - ochіkuvana іnvestorom rentabelnіst kapіtalnih aktivіv for rinkovoї rіvnovagi minds.

Rule of acceptance іnvestitsіynih rіshen zgіdno s CAPM Got Taqiy viglyad: slіd vkladati Costa at Ti іnvestitsії, prognozovana rentabelnіst yakih Je vischoyu, nіzh rіvnovazhna rentabelnіst, rozrahovana for CAPM. In razі nayavnostі bagatoh alternatives slіd vіddati perevagu Tim rentabelnіst yakih naybіlsh vіdrіznyaєtsya od rіvnovazhnoї bіk zbіlshennya at * 24. For the dwellers of acceptance zrozumіti mehanіzm іnvestitsіynih rіshen for Relief CAPM, rozglyanemo umovny butt.

* 24: {Perridon L. Finanzwirtschaft der Unternehmen. - S. 119.}

Butt 1.2

Otsіnimo dotsіlnіst vkladennya koshtіv in okremі aktsії for such danih:

Rozrahunok:

A. CAPM Ra = 9 + (10 - 9) • 0.8 = 8.0 (10 - 8.0 = 2.0).

B. CAPM Rb = 9 + (10 - 9) • 1,5 = 15,0 (15 - 15 = 0).

B. CAPM RB = 9 + (10 - 9) • 2,3 = 23,0 (20 - 23.0 = -3.0).

Zgіdno s rule of acceptance іnvestitsіynih rіshen for CAPM, nayvigіdnіshim bude vkladennya koshtіv in varіant A oskіlki ochіkuvana rentabelnіst naybіlshe vіdrіznyaєtsya towards zbіlshennya od rіvno-vazhnoї rentabelnostі.

Teorіya arbіtrazhnogo tsіnoutvorennya. Descho konkretizovanіshim varіantom CAPM Je kontseptsіya arbіtrazhnogo tsіnoutvorennya (Arbitrage Pricing Theory = ART) * 25. The author її Je vіdomy amerikansky ekonomіst A. Ross. Model ART can rozglyadati yak bіlsh practical orієntovane prodovzhennya CAPM. On vіdmіnu od CAPM, b-rozglyadaє yak yak koefіtsієnt dosit abstract randomness value scho sintezuє OAO All factorization neviznachenostі ART doslіdzhuє vpliv okremih macro that mіkroekonomіchnih Components Connection systematic riziku on tsіnoutvorennya processes. Hoca teorіya not priv'yazuєtsya to yakihos specific faktorіv, Tse Mauger Buti іnflyatsіya, protsentnі rates zmіna kon'yunkturi toscho. Zamіst pokaznika b in the CAPM model pіdstavlyayutsya pokazniki chutlivostі okremih tsіnnih paperіv to vplivu okremih faktorіv riziku: b1; b2; b3. Ochіkuvana serednya pributkovіst іnvestitsіy portfolio yak deposits od vplivu okremih faktorіv riziku, poznachaєtsya for Relief r1; r2; r3. Otzhe, Premia for rizik zgіdno s ART viznachaєtsya for with such a formula:

* 25: {Div .: Ross SA Return, Risk and Arbitrage, in: Friend I., Bicksler JL Risk and Return in Finance, Vol. 1. - Cambridge / Mass, 1977. - S. 189-218,}

ART: ra - i = (r1 - i) b1 + (r2 - i) b2 + (r3 - i) b3 + ... + (Rx - i) bx. (1.7)

Otsіnyuyuchi values ​​CAPM is the ART yak elementіv theoreticity fіnansovoї dіyalnostі foundation of companies, slіd zaznachiti scho modelі mozhut vikoristovuvatisya such vipadkah:

1) priynyattі rіshen about vkladannya koshtіv alternativnі in the project;

2) when viznachennі pokaznika vartostі kapіtalu pіdpriєmstva that otsіnki pіdpriєmstva in tsіlomu;

3) analіzі dotsіlnostі pridbannya mainly zasobіv chi vikoristannya їh on osnovі lіzingu;

4) analіzі dotsіlnostі zlittya chi poglinannya of companies;

5) viznachennі vplivu divіdendnoї polіtiki aktsіy on the course;

6) at rates viznachennі kapіtalіzatsії chi diskontuvannya in protsesі otsіnki vartostі pіdpriєmstva.

As a result tsіlomu theoreticity doslіdzhen neoklasikіv for vіtchiznyanih of companies toil perevazhno theoreticity values. Zumovleno Tse note scho їhnі kontseptsії pobudovanі on dosit restrictive poached: nayavnostі doskonalogo kapіtalіv market analysis; vіdsutnostі asimetrichnoї Informácie that abstraguvannya od vplivu podatkіv and takozh, Yakscho OAO All Participants market analysis toil odnakovy access to vsієї Informácie, schodo ob'єktіv іnvestuvannya (fіnansuvannya). Zrozumіlo, scho Tsikh minds dotrimannya Je problematic not deprivation for Ukraine, and th for kraїn s rozvinutoyu rinkovoyu ekonomіkoyu. For Pevnyi obstavin visnovki teorії shaping can Buti vikoristanі at vprovadzhennі Sistemi Rann Poperedjennia that reaguvannya yak Elements antikrizovogo fіnansovogo upravlіnnya.